Głównym celem Samorządu działającego w ramach Środowiskowego Domu Samopomocy w Rudzie Śląskiej-Halembie jest kształtowanie samorządności wśród uczestników ŚDS oraz motywowanie ich do samodzielnego podejmowania różnych form aktywności. Samorząd wybierany jest przez uczestników placówki dwa razy w roku kalendarzowym. Oznacza to, że wypełnianie przez uczestników ŚDS powierzonych im podczas wyborów funkcji, tzw. kadencja trwa pół roku. Wybory do Samorządu zwyczajowo poprzedzone są Konferencją przedwyborczą, na której wszyscy kandydaci prezentują swoje programy.
Podczas Wyborów do Samorządu przeprowadzane jest oczywiście głosowanie. Głosowanie jest tajne. Oddane głosy zliczane są przez Komisję Wyborczą, która sporządza protokół z głosowania i oficjalnie przedstawia społeczności ŚDS wyniki uzyskane przez osoby kandydujące do poszczególnych funkcji w Samorządzie. W skład Samorządu wchodzą minimum trzy osoby, wśród których zostaje wyłoniony kolejno: przewodniczący, zastępca, sekretarz, itd. Nad prawidłową realizacją zadań podejmowanych przez Samorząd czuwa Opiekun, który udziela pomocy między innymi przy:
- utrzymaniu zgodnego z planem przebiegu zebrań organizowanych przez Samorząd,
- multimedialnej obsłudze Spotkań Społeczności ŚDS,
- uzgadnianiu realizacji inicjatyw podejmowanych w oparciu o aktywność zespołu Samorządu z założonym do wykonania planem pracy placówki, itp.
Zebrania Samorządu na których omawiane są sprawy dotyczące społeczności ŚDS, odbywają się co najmniej raz w miesiącu. Zebrania te, są protokołowane, a wnioski i ustalenia z nich wynikające, przekazywane są do wiadomości i akceptacji Kierownika ŚDS. Opiekun Samorządu, każdorazowo wybierany jest spośród personelu Ośrodka poprzez głosowanie członków Samorządu. Kadencja Opiekuna Samorządu trwa pół roku kalendarzowego, podobnie jak kadencja wybranego Samorządu.
W okresie od 01 stycznia 2014 roku do 30 czerwca 2014 r. skład Samorządu kształtuje się następująco: przewodniczący – p. Rafał Wójcik, zastępca przewodniczącego – p. Wenancjusz Małysiak, sekretarz – p. Karol Bartoszek.